کتاب مذکور؛ بیانگر خاطرات آقای همفر جاسوس کشور انگلیس در کشورهای اسلامی است که توسط آقای دکتر مویدی ترجمه و موسسه انتشاراتی امیرکبیر در سال 1362 چاپ، منتشر و 27 بار تجدید چاپ شده است که خلاصه مطالب آن به شرح ذیل بیان می گردد .
کشور استعمارگر انگلستان در اوایل قرن 18 میلادی از نابسامانی اوضاع هندوستان و بروز خطر علیه خود به دلیل اختلافات فرقهای در داخلی این کشور و حاکمیت فرهنگ جهل و نادانی آسوده خیال بود. در عین حال با وجود ارزیابی و تصور اینکه عمر امپراطوری عثمانی در غرب آسیا به بیش از 100 سال نخواهد انجامید؛ از قدرت نرم جهان اسلام به ویژه فرهنگ شیعی در ایران فوق العاده در هراس بود. چرا که از نظر سردمداران انگلیس اسلام از قدرت معنوی خاصی برخوردار است که در صورت قلیان و جوشش عقیدتی آن، فوق العاده برای منافع این کشور خطر آفرین تلقی می گردید, ضمن اینکه کشور بریتانیا دین اسلام را نحلهای آزادی بخش و آزادی خواه ارزیابی کرده و در عین حال براین باور بود که مسلمانان دلِ خوشی از مسیحیت نداشته و از رهبران عقیدتی قوی و پرنفوذ نیز برخوردار است.
بنابراین گردانندگان کشور انگلیس معتقد بودند که بایستی در خصوص نفوذ انگلیس برای تضعیف قدرت جهان اسلام فکری کرد. از اینرو پس از اتخاذ تدابیر لازم به ویژه انعقاد جلساتی با کشورهایی مثل روسیه و فرانسه در راستای چاره اندیشی برای استثمار کشورهای اسلامی؛ وزارت مستعمرات انگلیس در سال 1710 میلادی ضمن احضار آقای همفر به عنوان یکی از نخبه های این کشور، ماموریتی را به وی محول کرد که هدف از آن، به صراحت ایجاد اختلاف و تشنج در جامعه مسلمانان قلمداد گردیده است.
همفر میگوید وزارت مستعمرات مرا جاسوس کشورهای مصر، عراق، ایران، حجاز و قسطنطنیه کرد تا اطلاعاتی را در خصوص جستجوی راه های درهم شکستن مسلمانان و نفوذ استعماری در ممالک اسلامی جمع آوری کنم. البته همزمان با من 9 نفر دیگر از خبرگان جاسوسی در این ممالک ماموریت مشابهی را انجام می دادند که هرکدام سرنوشت خود را در خصوص وظایف محوله داشتند که یکی از آنها مسلمان شده و در مصر ماندگار شد.
همفر در روزهای اولیه حضور در قسطنطنیه مبنی بر اجرای ماموریت آموزش زبان و مناسک بومی و .. با یک روحانی اهل تسنن بنام احمد افندی آشنا می شود و خود را به وی محمد معرفی کرده و تحت پوشش اینکه فاقد پدر و مادر و ..، است در نزد وی جلب توجه و جذبه کرده و شبها در مسجدی می مانده و روزها در نزد نجاری کار میکرده است. وی در طول دو سال اقامت خویش در کشور عثمانی ضمن اینکه آموزش های لازم را در ابعاد مختلف کسب کرده و در عین حال اخبار دولت عثمانی را به طور مرتب به کشورش منعکس می کرد و در مقطعی نیز به انگلیس برای ارایه گزارش جامع فراخوانده شده است.
وی پس از مراجعت از انگلستان؛ حسب ماموریت محوله به تمامی مناسک و آداب دینی و فرهنگ اجتماعی در امپراطوری اسلامی کاملا آشنا شده و موظف بوده است؛ اولا نقاط ضعف مسلمانها را شناسایی و تحلیل نماید در ثانی با سوء استفاده از آنها زمینه تفرقه و چند دستگی را فراهم بنماید. وی حتی به قدری با خودنمایی خویش در مناسک دینی توجه مفتی اهل تسنن را به خود جلب می نماید که ایشان پیشنهاد ازدواج با دختر خویش را به وی میدهد. همفر با کسب تکلیف از وزارت مستعمرات بنا به صلاحدید در این رابطه؛ برای ادامه مامویت، این بار عازم بصره می شود.
همفر می گوید در بصره سوء ظنهایی از جانب مسلمین علیه من بود که به دلیل آشنایی من با زبان ترکی و مناسک دینی مشکلی ایجاد نکرده و ضمن ادامه آموزش زبان عربی و رویکردهای موجود در میان شیعه و سنی، روزها در نجاری کار میکرده است که یکی از روزها حسب اتفاق در حین کار با جوانی به نام محمدابن عبدالوهاب(بنیانگذارفرقه ضاله وهابیت) که به انجا تردد داشته؛ آشنا گردیده است. از نظر او محمد جوانی فوقالعاده بوده و به سه زبان عربی؛ ترکی و فارسی مسلط بوده و از لحاظ نخبگی در حدّ عالی قرار داشته است. بنا به اظهار همفر عبدالوهاب جوانی بسیار آزاد اندیش بوده و خیلی روی مباحث شیعه و سنی حساسیت نشان نمی داد و در عین حال به مبانی عقیدتی و فکری اسلام کاملا آشنا بوده است. از این روی همفر پس از ارزیابیهای بسیار نقاط قوت و ضعف وی را ارزیابی کرده و از وزارت مستعمرات کسب تکلیف کرده که وزارت مذکور گزینه یاد شده را مناسب ارزیابی کرده و به همفر رهنمودهای لازم را میدهد.
همفر با ورود به نقاط ضعف محمد از جمله مسایل جنسی و طرح حساب شده مباحث عقد موقت در اسلام و تحریک محمد به زیر پا گذاشتن این ممنوعیت(از نظر اهل تسنن)؛ وی را متقاعد به مساله صیغه کرده و در این رابطه او را با یک جاسوسه انگلیس در بصره بنام صفیه آشنا می کند. به طوری که ضمن هماهنگی با جاسوسه مذکور روی محمد به شدت کار کرده و از جانبی دیگر ضمن کشف نقطه ضعف غرور در محمد و طرح مباحث دامنگیر و حساب شده در رابطه با شیعه و سنی و احصاء نقاط ضعف بر آنها؛ سرانجام در دراز مدت وی را ترغیب به اعلام پیشوایی و مرجعیت برای آیین جدید مینماید. حتی برای پیش برد اهداف خویش خواب های ساختگی و دروغ خود را به محمد تعریف می کرده است؛ تا وی را متقاعد به اهداف خویش بنماید. ضمن اینکه همفر در فرصت های بسیاری با علما شیعه نیز تماس داشته و اخبار و برنامه های خود را تکمیل میکرده است.
همفر در ادامه اقدامات خود در دوره مشخصی به همراه ابن عبدالوهاب به ایران مسافرت کرد(محمد در اصفهان 4 سال درس حوزوی خوانده است). همفر جهت رسیدن به مقاصد خود و برای اینکه در ایران به محمد سخت نگذرد، وی را در اصفهان با جاسوسه دیگری بنام آسیه (مقیم شیراز و یهودی مسلک) آشنا کردم و در حقیقت به قدری خوب روی محمد در راستای اهداف از پیش تعیین شده کار کرده که کاملا رضایت وزارت مستعمرات انگلیس جلب شده است. همفر می گوید در این دوره، به زحمت مدت کوتاهی برای مرخصی و ارایه گزارش به انگلستان رفتم، در روزهای آخر مرخصی یه سری به وزارتخانه زدم، وزیر شخصا با من ملاقات کرده و گفت از انجاییکه خوب انجام ماموریت کردهام رازی را با من در میان می گذارد و مرا به سالنی هدایت کرد که: خدای من چه می بینم؟! در آن جلسه دقیقا شبیه ده نفر از شخصیت های جهان اسلام مثل شاه ایران و امپراطور عثمانی و شخصیت های مذهبی را دیدم و با کمال تعجب وقتی سوال کردم اینها برای چیست؟! گفته شد آنها حتی اقل تا 70 درصد از منش های شخصیت های اصلی را برخوردارند و حتی تعدای به زبان های مادری کاملا مسلط هستند. و ما می خواهیم از آنها در اهداف خویش بهره برداری کنیم به ویژه در رابطه با طرح مباحث سوژه یعنی عبدالوهاب(وی برای جدل و بحث با شخصیت های اسلامی آماده شود) استفاده می کنیم. در ادامه این دیدار دو جلد کتاب قطور کاملا محرمانه هرکدام در حد 1000 صفحه به همفر داده شده که یکی از آنها برنامه ها و مطالبی پیرامون شخصیت های بدلی بوده و جلد دیگر در رابطه با ریزترین نقاط قوت و ضعف مسلمین در جهت برنامه های نفوذ و ایجاد ناپایداری و اختلاف در میان آنها بوده است که در آخر خاطرات همفر بخش عمده آنها احصا گردیده است.
بنابراین بایستی اذعان داشت عبدالوهاب با تربیت و تحریک و کمک کشور انگلیس به جایی رسید که فرقه ضاله وهابیت را در سرزمین نجد عربستان بناکرده و گسترش داد. همفر می گوید: پس از چند سال دعوت محمد؛ انتشار مذهب او قرین موفقیت گردید و وزارت مستعمرات تصمیم گرفت از نظر سیاسی هم در جزیرهالعرب دست به کار شود. این بود که بریتانیا یکی از عمّال خود بنام «محمدابن سعود» را به همکاری با محمد بن عبدالوهاب ماموریت داد و نماینده ای مخفی پیش محمد فرستاد تا هدف بریتانیای کبیر را برای او روشن ساخته و بر لزوم اشتراک مساعی در این زمینه تاکید کند. از این رو بود که وهابیت با کمک انگلیس در عربستان شیوع پیدا کرد و در مقاطعی به قدری گسترش یافت که دولت عثمانی و مصر را نیز مورد دست اندازی قرار داد. والسلام
دکتر سیدمهدی آقاپور حصیری پژوهشگر فرهنگی و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران درخصوص تذکر به کاندیداهای محترم انتخابات به خبرنگار استادنیوز گفت: