الف) تعریف سایبر: واژه سایبر از لغت یونانی؛ Kybernetes به معنی سکاندار یا راهنما مشتق شده است. نخستین بار این اصطلاح یعنی "سایبرنتیک" توسط ریاضیدانی به نام "نوربرت وینر"[1] در کتابی با عنوان "سایبرنتیک و کنترل در ارتباط بین حیوان و ماشین " در سال 1948 بهکار برده شده است. "سایبرنتیک" علم مطالعه و کنترل مکانیزمها در سیستمهای انسانی ، ماشینی (و کامپیوتر ها) است. سایبر پیشوندی است که برای توصیف یک شخص، یک شی، یک ایده و یا یک فضای مرتبط با دنیای کامپیوتر و اطلاعات بکار می رود. اما آنچه که امروز از مفهوم سایبراستنباط می شود در تعاریف زیر آمده است.
1) آنچه مربوط به فنآوری اطلاعات، اینترنت و فضای مجازی است. "انجمن رمز ایران"
2) مجموعه ای از شبکه ها ی ارتباطی رایانه ای مشتمل بر امکانات و تجهیزات ارتباطی، انتقالی، کنترلی و سامانه های مدیریتی است که به دنبال تحقق مجموعه ای اهداف ارزشمند از امکانات جهت پردازش ها و زیر ساخت های حیاطی است؛ اینترنت بزرگترین مؤلفه ی فضای سایبراست(سازمان پدافند غیر عامل کشور).
البته با توسعه اینترنت، واژههای ترکیبی بسیاری از کلمه سایبر به وجود آمده است که برخی عبارتند از:
ب) فضای سایبر[2]: نخستین بار توسط "ویلیام گیبسون"[3] نویسندهی داستان های علمی تخیلی در کتاب "نورومونسر"[4] در سال 1984 بهکار رفت. فضای سایبر در معنا به مجموعههایی از ارتباطات درونی انسان ها از طریق کامپیوتر و مسائل مخابراتی بدون در نظر گرفتن جغرافیای فیزیکی گفته میشود. یک سیستم آن لاین نمونه ای از فضای سایبر است که کاربران آن میتوانند از طریق ایمیل با یکدیگر ارتباط بر قرارکنند. بر خلاف فضای واقعی، در فضای سایبر نیاز به جابجاییهای فیزیکی نیست و کلیهی اعمال فقط از طریق فشردن کلیدها یا حرکات "موش واره" صورت میگیرد .
در واقع میتوان گفت که فضای سایبر گسترهایی از ذهن است که میتواند تمامی اشکال زندگی منطقی را بسط و معنا بخشد. به طوری که میتوان حالتهای متنوع و متفاوت ذهنی را از قبیل تخیلات، خیالپردازیها، خیالپروریها، توهمات، حالات هیپنوتیستیک و سطوح گوناگونی از هوشیاری را در فضای مجازی تجربه کرد.